ĐTC Gioan Phaolô II - Bài Giảng Chấn Hưng Lịch Sử Và Văn Hoá Nhờ Tin Mừng - Ngày Lễ Trọng Đức Maria, Mẹ Thiên Chúa Và Ngày Quốc Tế Hoà Bình Lần Thứ 34 (1.1.2001)

ĐTC GIOAN PHAOLÔ II

BÀI GIẢNG CHẤN HƯNG LỊCH SỬ VÀ VĂN HOÁ NHỜ TIN MỪNG

NGÀY LỄ TRỌNG ĐỨC MARIA, MẸ THIÊN CHÚA

VÀ NGÀY QUỐC TẾ HOÀ BÌNH LẦN THỨ 34 (1.1.2001)

1. "[Các mục đồng] hối hả ra đi. Đến nơi, họ gặp bà Maria, ông Giuse, cùng với Hài Nhi đặt nằm trong máng cỏ" (Lc 2, 16)

Hôm nay, tuần bát nhật Lễ Giáng sinh, với những lời này, phụng vụ thúc bách chúng ta đến Bê-lem với lòng nhiệt thành mới mẻ và đầy ý thức để tôn thờ Hài nhi thánh, Đấng đã sinh ra cho chúng ta. Phụng vụ mời gọi chúng ta lần theo những vết chân của các mục đồng; họ đi vào hang đá, nhận ra trong hài nhi bé bỏng ấy, "sinh làm con một người đàn bà, và sống dưới Lề Luật" (Gal 4, 4), Đấng Tối cao, Đấng đã tự biến thành một người như chúng ta. Ở bên cạnh Người, thánh Giuse và Đức Maria là những chứng nhân âm thầm của phép lạ Giáng sinh. Đó là mầu nhiệm mà chúng ta cũng ngỡ ngàng chiêm ngắm hôm nay: Đức Chúa đã sinh hạ cho chúng ta. Đức Maria "sinh ra Vua Cả Trời đất cho muôn đời" (x. Sedulius).

Chúng ta ngây ngất trước cảnh tượng mà Tác giả Tin mừng mô tả cho chúng ta. Chúng ta hãy ngừng lại một cách đặc biệt, để chiêm ngắm các mục đồng. Là những mẫu gương đơn sơ và tươi vui về việc tìm kiếm của nhân loại, nhất là trong bối cảnh của Đại Năm Thánh, họ làm nổi bật những điều kiện bên trong cần thiết để gặp gỡ Đức Giêsu.

Sự dịu dàng làm hạ các vũ khí của Hài nhi, sự nghèo khó gây kinh ngạc mà họ thấy và sự đơn sơ khiêm hạ của Đức Maria và thánh Giu-e biến đổi cuộc đời của các mục đồng: vì thế họ trở nên sứ giả của ơn cứu độ, những tác giả Tin mừng ante litteram (trước khi viết thành sách). Thánh Lu-ca viết: "các mục đồng ra về, vừa đi vừa tôn vinh ca tụng Thiên Chúa, vì mọi điều họ đã được mắt thấy tai nghe, đúng như đã được nói với họ" (Lc 2, 20). Họ ra về trong hân hoan và được phong phú vì một biến cố đã thay đổi đời sống của họ. Trong những lời này vang vọng một niềm vui bên trong, niềm vui biến thành lời ca ngợi: "họ ra về, vừa đi vừa tôn vinh ca tụng Thiên Chúa".

Hãy bắt đầu năm mới này với lòng can đảm và được tràn đầy ân sủng của Năm Thánh

2. Trong Năm Thánh này, chúng ta cũng đã dự tính gặp gỡ Đức Kitô, Đấng Cứu chuộc nhân loại. Khi bước qua Cửa Thánh, chúng ta đã cảm nghiệm sự hiện diện huyền nhiệm của Người, qua đó con người được ban cho khả năng đi từ tội lỗi sang ân sủng, từ sự chết đến sự sống. Con Thiên Chúa, Đấng trở nên người phàm cho chúng ta, đã làm cho chúng ta cảm nhận lời mời gọi đầy quyền năng là sống hoán cải và yêu thương.

Biết bao nhiêu hồng ân, biết bao nhiêu dịp đặc biệt mà Đại Năm Thánh đã ban cho người tín hữu ! Khi cảm nghiệm sự tha thứ được nhận lãnh và trao ban, khi tưởng nhớ các vị tử đạo, khi lắng nghe tiếng kêu than của người nghèo trên thế giới và qua các chứng tá đầy đức tin được các tín hữu của mọi thời đại truyền lại cho chúng ta, chúng ta cũng đã thoáng thấy sự hiện diện đem lại ơn cứu độ của Thiên Chúa trong lịch sử. Chúng ta như thể đã cảm nghiệm cách thể lý tình yêu của Người đang canh tân bộ mặt trái đất. Trong một ít ngày nữa, thời gian đặc biệt của ân sủng sẽ chấm dứt. Cũng như Người đã mời gọi các mục đồng hối hả đến thờ phượng Người, Đức Kitô mời gọi các tín hữu mà Người đã ban cho niềm vui được gặp gỡ Người, can đảm và sẵn sàng quyết tâm một lần nữa loan báo Tin mừng của Người, Tin mừng cổ xưa và luôn mãi mới mẻ. Người sai chúng ta chấn hưng lịch sử và văn hoá nhân loại với sứ điệp cứu độ của Người.

3. "Các mục đồng ra về, vừa đi vừa tôn vinh ca tụng Thiên Chúa" (Lc 2, 20). Chúng ta cũng đã khởi đầu năm mới này mà Chúa đã ban cho chúng ta, được nên can đảm và được phong phú nhờ hồng ân Năm Thánh. Ước gì chúng ta tìm được nguồn an ủi trong những lời của bài đọc đầu khi nhắc lại những lời chúc lành của Đấng Tạo hoá: "Nguyện Đức Chúa chúc lành và gìn giữ anh! Nguyện Đức Chúa tươi nét mặt nhìn đến anh, dủ lòng thương anh và ban cho anh bình an" (Ds 6, 24-25). Nguyện Chúa ban cho chúng ta bình an của Người, bình an không phải là kết quả của những thoả hiệp của con người nhưng là tác động đáng kinh ngạc của cái nhìn rộng lượng của Người trên chúng ta. Đó là bình an mà chúng ta cầu nguyện hôm nay, khi chúng ta cử hành Ngày Hoà bình thế giới lần thứ 34.

Với tình thân ái lớn lao, tôi chào thăm các vị Đại sứ lỗi lạc của Ngoại giao đoàn bên cạnh Toà Thánh đang hiện diện trong buổi cử hành phụng vụ long trọng này. Tôi chào thăm cách đặc biệt ĐTGM thân yêu Phanxicô X Nguyễn Văn Thuận, Chủ tịch Hội đồng Giáo hoàng về Công lý và Hoà bình, và, cùng với ngài, các thành viên của ủy ban có nhiệm vụ đặc biệt là bày tỏ sự quan tâm của Đức Giáo hoàng và của Toà Thánh trong việc cổ võ một thế giới công bằng và hoà bình hơn. Tôi chào thăm tất cả những nhà chức trách và tất cả những ai ước muốn hiện diện trong cuộc gặp gỡ cầu nguyện này cho hoà bình. Tôi muốn một lần nữa trao tặng trong tinh thần cho tất cả anh chị em Sứ điệp về ngày Hoà bình Thế giới của năm nay, trong đó tôi đã đề cập đến một chủ đề hết sức thời sự, "Đối thoại giữa các nền văn hoá vì một nền văn minh tình thương và hoà bình".

Tôn trọng các giá trị nền tảng sẽ giúp xây dựng một nền văn minh tình thương và hoà bình

4. Hôm nay, trong khung cảnh phụng vụ nhiều gợi ý này, tôi nhắc lại lời mời gọi chân thành của tôi với mọi người thiện chí hãy đi theo con đường cao cả của đối thoại với lòng tin tưởng và quyết tâm. Chỉ theo cách đó những phong phú đặc trưng của lịch sử và đời sống của con người và các dân tộc sẽ không bị mai một nhưng, trái lại, sẽ đóng góp vào việc xây dựng một kỷ nguyên mới của tình liên đới huynh đệ. Ước gì mọi người nỗ lực cổ võ một nền văn hoá của liên đới và công bình đích thực, "gắn liền cách mật thiết với các giá trị của hoà bình, mục tiêu đầu tiên của mọi xã hội và của đời sống quốc gia và quốc tế" (Sứ điệp Ngày Hoà bình Thế giới, số 18).

Điều đó càng khẩn thiết hơn trong bối cảnh của thế giới hôm nay, đã trở nên phức tạp bởi tính chuyển động phổ biến của nhân loại, bởi những truyền thông toàn cầu và những gặp gỡ thường là khó khăn giữa các nền văn hoá khác nhau. Đồng thời, nhu cầu khẩn thiết bảo vệ sự sống, một thiện ích nền tảng của nhân loại, cần phải được tái khẳng định cách mạnh mẽ, bởi vì "không thể vừa khẩn cầu hoà bình và vừa khinh miệt sự sống" (ibid., số 19).

Chúng ta dâng lời cầu nguyện của chúng ta lên Chúa để sự tôn trọng các giá trị nền tảng này, di sản của mọi nền văn hoá, sẽ đóng vào việc xây dựng nền văn minh tình thương và hoà bình từng được ao ước. Nguyện xin Đức Kitô, Hoàng tử Hoà bình, mà chúng ta chiêm ngắm trong cảnh nghèo hèn của hang đá, giành được điều đó cho chúng ta.

5. "Đức Maria giữ kỹ tất cả những điều đó và suy đi nghĩ lại trong lòng" (Lc 2, 19).

Hôm nay Hội Thánh đang cử hành lễ trọng kính Đức Maria, Mẹ Thiên Chúa. Sau khi giới thiệu ngài là Đấng trao ban Hài nhi cho các mục đồng đang băn khoăn tìm kiếm Người, thánh Lu-ca Tác giả Tin mừng trao tặng cho chúng ta một hình ảnh về đức Maria, vừa đơn sơ vừa oai nghiêm. Đức Maria là người phụ nữ của lòng tin, đã dọn chỗ cho Thiên Chúa trong tâm hồn, trong những dự tính, trong thân xác, trong kinh nghiệm làm vợ và làm mẹ của ngài. Mẹ là người tín hữu có khả năng hiểu được những biến cố bất thường của Chúa Con khi đến "thời gian viên mãn" (Gl 4, 4), trong đó Thiên Chúa, khi chọn những con đường đơn sơ của cuộc sống nhân loại, đã quyết định tự mình dấn thân vào công trình cứu độ.

Đức tin dẫn Trinh nữ rất thánh chọn lấy con đường chưa biết và không thể tiên đoán được, đang khi Mẹ tiếp tục giữ kỹ mọi điều trong lòng, nghĩa là, trong nơi sâu thẳm của tinh thần, để đáp trả trong sự gắn bó mới mẻ với Thiên Chúa và kế hoạch tình thương của Người.

6. Chúng ta hãy dâng lời cầu nguyện lên Mẹ vào lúc khởi đầu của năm mới này.

Lạy Mẹ Maria, xin cũng giúp chúng con biết nhìn lại cuộc đời chúng con với một tinh thần đức tin. Xin giúp chúng con bảo tồn những nơi chốn dành cho thinh lặng và chiêm ngắm trong sự mê loạn của đời sống hằng ngày của chúng con. Xin luôn hướng lòng chúng con đến những nhu cầu của hoà bình đích thực, một quà tặng của ngày Sinh nhật Đức Kitô.

Vào ngày đầu tiên này của năm 2001, chúng con giao phó cho Mẹ những ước mong và hi vọng của toàn thể nhân loại: "Chúng con chạy đến sự bảo trợ của Mẹ, lạy Mẹ thánh thiện của Thiên Chúa. Xin đừng chê chối những lời khẩn cầu của chúng con trong lúc ngặt nghèo, nhưng luôn giải thoát chúng con khỏi mọi sự dữ, Ôi đức nữ trinh vinh hiển và tràn đầy ơn phúc!" (trích Phụng vụ các giờ kinh).

Lạy Mẹ Trinh khiết của Thiên Chúa, xin cầu bầu cùng Chúa Con cho chúng con, để tôn nhan Người sẽ chiếu toả trên con đường của thiên niên kỷ mới và mọi người có thể sống trong công lý và hoà bình! Amen!

+ Gio-an Phao-lô II

Phan Du Sinh